Թուրքիայի Արտաքին գործերի նախարար Մևլութ Չավուշօղլուն հայտարարել է, որ փոխնախարարների մակարդակով քառակողմ հանդիպումը, որին կմասնակցեն Թուրքիան, Ռուսաստանը, Սիրիան և Իրանը, տեղի կունենա ապրիլի 3-4-ը Մոսկվայում։ Այս մասին գրում է «Աքշամը»:
Անդրադառնալով F-16 ճգնաժամին, նախարար Չավուշօղլուն ասել է. «ԱՄՆ-ը վճռական է տրամադրել F-16-ներ»։
Մևլութ Չավուշօղլուն, հայտնելով, որ Եգիպտոսի հետ հարաբերությունների կարգավորման գործընթացում արագացում է նկատվում, ասել է, որ դեսպանների վերանշանակման հետ կապված կարող է որոշում կայացվել։
Նա մի խումբ թուրք լրագրողների հետ զրուցել է Նյու Յորքի Թյուրքևիում արտաքին քաղաքականության զարգացումների մասին, ուր եկել էր մասնակցելու ՄԱԿ-ում մարտի 30-ին Զրո թափոնների միջազգային օրվա հատուկ նիստին։
Պատասխանելով Ռուսաստանի արտգործնախարար Սերգեյ Լավրովի՝ Թուրքիա այցի մասին հարցին՝ Չավուշօղլուն ասել է, որ Լավրովը, որը ցանկանում է այցելել Թուրքիա Քահրամանմարաշի երկրաշարժերից հետո, ապրիլի 6-7-ը կայանալիք այցի ընթացքում հնարավորություն կունենա քննարկել երկկողմ հարաբերությունների տարբեր հարթություններ։
Չավուշօղլուն, հիշեցնելով, որ Ռուսաստանը մեծ օգնություն է ցուցաբերել երկրաշարժերից հետո, տվել է հետևյալ տեղեկությունը. «Մենք լայն իմաստով խոսելու հարցեր ունենք: Բացի երկկողմ հարաբերություններից, կա հացահատիկի համաձայնագրի երկարաձգում: Մենք հինգշաբթի (մարտի 30) հանդիպում ունեցանք նաև ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղարի հետ դրա թեմայով։ Գլխավոր քարտուղարը հարցրեց՝ Թուրքիան կնպաստի՞ որոշ հարցերում, օրինակ՝ բանկերի վճարումների, ինչից ռուսները դժգոհում էին։ Մենք աշխատում ենք դրա վրա։ Ռուսաստանը «այո» ասաց հացահատիկի համաձայնագրի 60 օր երկարաձգմանը. 120 օրը դեռ պարզ չէ, կխոսենք»։
Նշելով, որ Լավրովի հետ հանդիպմանը կքննարկվեն նաև Սիրիան, Լիբիան և տարածաշրջանային այլ հարցեր, Չավուշօղլուն հայտարարել է, որ գնահատվելու են Սիրիայում քաղաքական գործընթացը, փախստականների իրավիճակը և երկրաշարժից հետո այնտեղ տրամադրվելիք մարդասիրական օգնության ավելացումը։
«Գիտեք, Սիրիայի հետ Ռուսաստանի հյուրընկալությամբ և աջակցությամբ սկսվեց ներգրավվածության գործընթաց: Ավելի ուշ Իրանը նույնպես ներգրավվեց այդ գործընթացում: Ձեզանից ոմանք ներկա էին Եգիպտոս կատարած մեր այցին, և մենք Եգիպտոսում ասացինք, որ փոխնախարարների մակարդակով հանդիպումը հետաձգվել է։ Այժմ հստակեցվել է այդ հանդիպման օրը։ Ապրիլի 3-4-ը Մոսկվայում տեղի կունենա փոխնախարարի մակարդակով քառակողմ հանդիպումը»,-ասել է ԱԳ նախարարը:
Նա նաև հայտնել է, որ վերջին շրջանում Եգիպտոսի հետ հարաբերությունների կարգավորման գործընթացում արագացում է նկատվում: Մինչ այժմ տնտեսական և առևտրային հարաբերություններում որևէ խնդիր չկա, և իրենք ջանքեր են գործադրում քաղաքական հարաբերություններն ամբողջությամբ կարգավորելու համար։ Երկու կողմերն էլ առաջնորդների մակարդակով աշխատում են հանդիպման ժամկետի վրա, և եթե դա երկարաձգվի, կարող է որոշում կայացվել դեսպանների վերանշանակման վերաբերյալ։
Նշելով, որ Քահրամանմարաշի երկրաշարժերից հետո Հունաստանի հետ հարաբերություններում դրական մթնոլորտ է տիրում, Չավուշօղլուն հայտարարել է, որ այս դրական մթնոլորտը մշտական լինելու համար երկու կողմերն էլ պետք է խուսափեն լարվածությունը մեծացնող քայլերից։
«Կան պատմական խնդիրներ, որոնց շուրջ մենք չենք կարող պայմանավորվել, պայմանավորվել կամ լուծել։ Դրանցից մի քանիսը բարդ են։ Դրանք լուծելու համար պետք է լինի բարեկամական աշխատանքային միջավայր։ Ինչպե՞ս ենք լուծելու, այս խորհրդակցություններն այլեւս չպետք է լինեն խորհրդատվական, պետք է լինեն արդյունքի վրա հիմնված։ Խնդիրները բացահայտված են, աշխարհում բոլորը գիտեն»,- ասել է նա:
Անդրադառնալով Կիպրոսի հարցի շրջանակներում կղզու շրջակայքում առկա ածխաջրածնային հարստությունների հավասար բաշխման խնդրին, Չավուշօղլուն ասել է, որ Կիպրոսում հարցի մշտական լուծման բացակայությունը միշտ էլ լարվածության պատճառ է։
Հարցին, թե ԱՄՆ-ի և Թուրքիայի միջև ընթացող F-16 գործընթացում խցան կա՞, նախարար Չավուշօղլուն պատասխանել է. «Իրականում ամբողջական խցանումներ չկան: Մենք գիտենք, որ վարչակազմն անկեղծ ջանքեր է գործադրում: Նրանք վճռական են տրամադրել Թուրքիային F-16-ներ կամ տրամադրել անհրաժեշտ լրակազմեր առկա ինքնաթիռների արդիականացման համար: Կան Կոնգրեսում դեմ հանդես եկողներ, բայց մենք գիտենք, որ վարչակազմը նույնպես ջանքեր է գործադրում ընդդիմացողների դեմ։ Մենք ակնկալում ենք նաեւ, որ կարող են լինել դրական արդյունքներ»։
Չավուշօղլուն հայտարարել է, որ ԱՄՆ-ի Ջո Բայդենի վարչակազմը պետք է առաջին հերթին հանի Կոնգրեսի առարկությունները F-16-ի հետ կապված, և որ լուծումը կարելի է գտնել Կոնգրեսի անդամների հետ երկխոսության միջոցով, ովքեր դեմ են Թուրքիային F-16 ինքնաթիռների վաճառքին։
Սիրիայի հյուսիս-արևելքից օդ բարձրացած և Հյուսիսային Իրաքում կործանված PKK-ի անդամներին տեղափոխող ուղղաթիռի մասին հարցին ի պատասխան Չավուշօղլուն ասել է. «Հասկանալի է և ակնհայտ, որ ԱՄՆ-ը Սիրիայում YPG/PKK-ին տրամադրում է բոլոր տեսակի զենքային աջակցություն, տեխնիկա և ուսումնամարզական աջակցություն: Նրանք, այնուամենայնիվ, դա չեն թաքցնում: Նրանք նաև ծածկող թեմա ունեն, դա «ԴԱԵՇ-ի դեմ պայքարն է»։ «Ի՞նչ է պայքարը ԴԱԻՇ-ի դեմ»։ «ԴԱԻՇ-ի անդամներ կան բանտերում, նրանք կալանքի տակ են, ուստի դա կարևոր է»։ ասում են։ Ասացինք՝ եկեք տարհանենք տեղը, բոլորին ուղարկենք իրենց երկիր, սա՞ է ահաբեկչական կազմակերպությանն աջակցելու միակ պատճառը: Իհարկե, կարեւոր է, թե ում են պատկանում այդ ուղղաթիռները: Ո՞վ է գնել, ո՞վ է հատկացրել, ո՞վ է ստիպել օգտագործել»։
Նախարար Չավուշօղլուն հարցին, թե ԱՄՆ-ը տեղյա՞կ է Սիրիայի հյուսիս-արևելքից մեկնող ուղղաթիռների մասին, ասաց. «Այս հատվածը կարևոր է, ո՞վ ումի՞ց է գնել այդ ուղղաթիռները, հետո ստիպել է օգտագործել դրանք, ինչպե՞ս են ահաբեկիչներին վարժեցրել ուղղաթիռը օգտագործելու համար: Բայց, ի վերջո, ո՞վ է վերահսկում այդ տարածքի օդային տարածքը։ Ամերիկան։ Հետեւաբար, եթե օդային տարածքը գտնվում է իմ հսկողության տակ, անկախ նրանից՝ անօդաչու թռչող սարք է անցնում, թե թռչուն է թռչում, դա իմ գիտելիքների շրջանակում է։ Հնարավոր չէ, որ ուղղաթիռը օդ բարձրանա առանց օդային տարածքը վերահսկող մարմնի թույլտվության»։
Չավուշօղլուն հիշեցրել է նաև, որ կործանված ուղղաթիռի կապակցությամբ իր ցավակցությունն է հայտնել ամերիկյան կողմը։
Հարցին, թե արդյոք ամերիկացի զինվորները Սիրիայում են, և արդյոք ԱՄՆ-ի շտաբի պետը անցյալ ամիս տարածաշրջան կատարած այցի ժամանակ հանդիպել է PKK-ի անդամների հետ, Չավուշօղլուն ասել է, որ ամերիկյան կողմն իրենց ասել է, որ «մենք, իհարկե, չենք հանդիպել» այս հարցով, եթե այս մասին լուսանկար կամ փաստաթուղթ լինի, իրենք կարծում են, որ նորմալ պայմաններում YPG-ի անդամները բաց չեն թողնի այս հնարավորությունը և կթողնեն այն՝ իրենց օրինականացնելու համար։
«Ի վերջո, կարևորն այն է, թե ինչ են անում այստեղ ամերիկացի զինվորները, ինչի՞ համար են նրանք այնտեղ, ինչի՞ համար է ԱՄՆ շտաբի պետը գալիս այստեղ, ամերիկացի զինվորներն այստեղ են՝ YPG/PKK-ին աջակցելու համար։ Ի վերջո, կապ չունի՝ Գլխավոր Շտաբի ղեկավարն իրենց հետ կխոսի՞, թե՞ ոչ։ Նա այցելում է ահաբեկիչներին ու PKK-ի անդամներին մարզող զինվորներին»,- ասել է նա։
