Հայաստանում վարկերի տոկոսները կշարունակեն աճել, սակայն ստեղծված իրավիճակում նաեւ պլյուսներ կան։ Այս մասին Ազգային ժողովում մարտի 28-ին տնտեսական հարցերի մշտական հանձնաժողովի նիստում կառավարության 2021թ․ ծրագրի կատարման քննարկումների ժամանակ ասաց ֆինանսների նախարար Տիգրան Խաչատրյանը։
Այսպես, վարկերի տոկոսադրույքները, ըստ նրա, աճում են նաեւ այն պատճառով, որ ֆինանսների նախարարությունը վերջին տարիներին գնում է ներքին պարտքի մասնաբաժնի ավելացման ճանապարհով։ Մասնավորապես, եթե 2016-ի վերջին այն կազմում էր մոտ 19 տոկոս, ապա 2021-ի վերջին՝ արդեն ավելի քան 29 տոկոս։
Սա, ինչպես նշեց նախարարը, ավելացնում է Հայաստանի միջին պարտքի բեռը, քանի որ արտաքին վարկերի գծով կառավարությունը տարեկան միջինը 1,5 տոկոս է վճարել, իսկ ներքին պարտատոմսերի վրա՝ 10 տոկոսից մի փոքր ավելի։
Այս պարտատոմսերի մոտ երեք քառորդը բանկերն օգտագործում են իրենց շրջանառության մեջ։ Որպես ուղղակի գնորդներ՝ մոտ 37 տոկոսով եւ մոտ 36 տոկոսով Կենտրոնական բանկը պարբերաբար բանկերին գրավադրում է տալիս ռեպո-գործարքներով՝ դրանով իսկ բանկերին ապահովելով կարճաժամկետ միջոցներով։ Այսպիսով, որքան շատ են բանկերը պարտատոմսեր գնում, այնքան ավելի շատ բարձր տոկոսով պարտքեր են ունենում իրենց պորտֆելում։
«Պարզ է, որ սա բարձրացնում է նաեւ պարտատոմսերի տոկոսադրույքները: Այնուամենայնիվ, կա մի շատ դրական բան։ Այսպես, ներքին պարտքի տոկոսները, թեեւ ավելի բարձր են, բայց մնում են մեր տնտեսության մեջ՝ դուրս չգալով արտասահման»,- ընդգծեց Խաչատրյանը։
Միաժամանակ ֆինանսների նախարարությունը պարտատոմսերը թողարկում է այն հաշվարկով, որ բանկերի ակտիվներում դրանք չգերազանցեն 10-12 տոկոսը։ Սա, ինչպես նշեց կառավարության ներկայացուցիչը, արվում է, որպեսզի բանկերը ոչ թե «նստեն» պարտատոմսերի վրա՝ առանց իրենց համար ռիսկի, այլ ակտիվորեն վարկեր տրամադրեն քաղաքացիներին եւ բիզնեսին։
